Preview

Алматы технологиялық университетінің хабаршысы

Кеңейтілген іздеу
№ 4 (2020)
Шығарылымды жүктеу PDF (Russian)

ТАҒАМ ЖӘНЕ ҚАЙТА ӨҢДЕУ ӨНЕРКӘСІБІНІҢ ТЕХНОЛОГИЯСЫ

5-12 412
Аңдатпа
Сүт өнімдерінің қауіпсіздігін арттыру тамақ өнімдерінің кешенді қауіпсіздігін қамтамасыз ету міндеттерінің бірі. Орталықтандырылған шаруашылық-ауыз сумен қамтамасыз етудің 4 жүйесінен алынған судың сапасы, сондай-ақ судың ауыр металдармен және хлороганикалық пестицидтермен ластану дәрежесі бойынша талдау жүргізілді. Темір, қорғасын және кадмий қосылыстарымен судың ластануының едәуір деңгейі ШРК-дан сәйкесінше 10,6, 1,3 және 3,0, сондай-ақ хлорорганикалық пестицидтер ШРК-дан 24,3 есе жоғары екендігі анықталды. Зерттеу нәтижелері сүт өнімдерін өндіруде қолданылатын суды қосымша тазарту қажеттілігін көрсетеді.
12-21 354
Аңдатпа
Дәнді дақылдардың сақтау мерзімін арттыру үшін микронизатор көмегімен термиялық өңдеу қолданылады. Сынақтар жүргізу үшін жанарғылары бар газды инфрақызыл қыздыру жүйесіне берген кезде тазартылған биогаздағы көмірқышқыл газының рұқсат етілген мөлшерін анықтау үшін сәуле шашқыштары бар, жиынтықталған қыздыру жанарғысы әзірленіп, жетілдірілді. Құрамында СО2-нің 0.2-34.0% болатын тазартылған биогазда ГИК-8 инфрақызыл сәулелі жанарғысының жұмыс қабілеттілігі анықталды. Құрамында СО2-нің 18-34% болатын газ қоспаларындағы ГИК-8 жанарғысы қыздыру бетінің температурасы 900-950˚С құрайды, бұл табиғи газбен жұмыс атқару кезіндегі номиналды температурадан ерекшеленбейді. Тазартылған биогазда СО2 мөлшерінің 33%-ы кезінде ГИК-8 суық жанарғысын жағу мүмкіндігі анықталды.
21-26 545
Аңдатпа
Қарақұмық қауызының әр түрлі мөлшері (1%, 1,5% және 3%) пісірілген күркетауық шұжықтарына қосылды. Қарақұмық қауызының пісірілген күркетауық шұжықтарының физика-химиялық сипаттамаларына, оның ішінде рН, аспаптық түс, құрылымдық профильді талдау (ТПА), антиоксидант құрамы және сенсорлық бағалау секілді әсері анықталд. Қарақұмық қауызының мөлшерін арттырған сайын дайын өнімде антиоксидант мқлшерінің жоғарылауына әкелді. Алайда күркетауық пісірілген шұжық үлгілеріндегі ақуыз бен май мөлшері тұрақты болды. Бақылау үлгісіндегі аспаптық түстер L * = 65.1, a * = 5.6 және b * = 9.8 болды. Өңделген үлгілер арасында TPA-да аз айырмашылықтар байқалды. Тұтынушылық қасиеттерді сенсорлық және объективті бағалау нәтижелері бойынша қарақұмық қауызының 3,0% енгізілген F3 үлгісі пісірілген күркетауық шұжығының сенсорлық қасиеттеріне теріс әсер етті деп айтуға болады. Ең жақсы белгілерді органолептикалық бағалауға сәйкес қарақұмық қауызының 1,0% қосқанда F1 үлгісі алды.
26-30 416
Аңдатпа
Мақалада Қазақстанда майлы зығыр өсіру бойынша статистика келтірілген. Зығыр талшықтарын тегістеу машинасында механикалық әдіспен зерттеу жүргізілді. Бірнеше өтпелерден кейін талшықсыздандыру дәрежесі анықталды. Зерттеудің практикалық құндылығы қарапайым талшықтарды механикалық талшықсыздандыру көмегімен алу, иіру үшін жарамды жоғары сапалы талшықтарды алуға көмектеседі. Сызықтық тығыздықтың азаюы бастапқы шикізатпен салыстырғанда 80% ға жетеді.
30-38 387
Аңдатпа
Мақалада зығыр материалының біріктірілген кезеңдік әдісі бойынша ағартылған және пайдалану қасиеттерін зерттеу нәтижелері ұсынылады. Жұмыс ерітіндісінде компоненттердің құрамы мен концентрациясының ағартудың сапалық көрсеткіштеріне әсері зерттелді. Зерттеу нәтижелері зығыр және аралас маталарды бірлескен әдісті қолдана отырып ағарту үшін ұсынылған, беріктілік көрсеткіштерін және целлюлоза талшығының ең аз деструкциясын сақтай отырып, ағарту және капиллярлылық деңгейінің жоғары мәнін алуға мүмкіндік беретінін көрсетеді.
38-46 429
Аңдатпа
Жұмыстың өзектілігімен жаңалығы металдарды коррозиядан тиімді ингибиторлық қорғау болып табылатын полимер типтегі көпкомпонентті ингибиторды алу бойынша зерттеулерден тұрады. Никельдифосфатына негізделген коррозия ингибиторларын алу технологиясы көрсетілген. Зерттеудің мәні агрессивті ортада қолданылатын тоқыма жабдықтарының бөлшектерімен механизмдеріне қорғаныс қабатын жасау болып табылады. Зерттеу нәтижелері жабдықтың жұмысын едәуір арттырады, оның қызмет ету мерзімін ұзартады, тоқыма ақауларының пайда болуын азайтады, бұл тоқыма кәсіпорындарында өндіріс құнын төмендетеді.
47-53 547
Аңдатпа
Мақала коэкструдирленген тамақ өнім-дерін өндіруде дәнді дақылдардың дәнінен дайындалған көп дәнді ұн қоспаларын механикалық өңдеу әдісінің оңтайлы режимдерін ғылыми негіздеуге арналған. Даярлық дәрежесі жоғары өнімдерді байытуға арналған өсімдік текті және жануар текті шикізат негізіндегі функционалды термотұрақты салмалар емдікпрофилактикалық мақсатта тағайындалатын дайын көп дәнді өнімдерінің ассортиментін кеңейтіп, қоректік құндылығын жоғарылатады. Зерттеудің жаңалығы  даярлық дәрежесі жоғары коэкструдирленген көп дәнді өнімдерінің биологиялық белсенді заттары туралы, емдік және профилактикалық қасиеттерге ие физиологиялық функционалды ингредиенттер мен өнімдерді байыту жөнінде ғылыми-техникалық және тәжірибелік білімді тереңдетіп алу. Жеміс-жидекті және ет-сүтті салма қосылған даярлық дәрежесі жоғары көп дәнді өнімдерінің өндірісі жаңа тағам өнімдерінің ассортиментінің кеңеюіне, тағам құрылымының жақсаруына, денсаулықтың нығаюына және адам организмінің иммунитеттік қорғанысының күшеюіне ықпалын тигізеді.
53-58 652
Аңдатпа
Бұл зерттеудің мақсаты сиыр сүтінің орнына бие сүтін (10, 20, 50 және 100%) қолдана отырып, асқабақ түріндегі өсімдік компонентімен бірге йогурт түрін жасау және олардың сипаттамаларын салыстыру болды. Бие мен сиыр сүтінің үйлесуі сүт өнімдерінің сапасы мен тағамдық құндылығын жақсарта алады, өйткені ол жаңа сенсорлық сипаттамаларды қосады. Мақалада асқабақтың қосылуының бие мен сиыр сүтінен араластырылған йогурттардың физика-химиялық және сенсорлық қасиеттеріне әсерін зерттеу нәтижелері келтірілген. Онда бие мен сиыр сүтінің үлесі 1:5, 2:5, 50/50 болды. Құрама сүтпен бірге пастерленген 10% және 20% асқабақ тіні қосылған йогурттар, жеке-дара пастерленген асқабақ қосылған йогуртқа қарағанда анағұрлым жоғары бағаға ие болды.
58-63 783
Аңдатпа
Бұл мақалада қарақұмық ұнынан нан-тоқаш өнімдерінің технологиясын жасау бойынша ғылыми зерттеулердің нәтижелері келтірілген. Органолептикалық, физика-химиялық және қауіпсіздік көрсеткіштері зерттелді. Зерттеулер қарақұмық ұнын қосу арқылы алынған нан-тоқаш өнімдері физикалық-химиялық көрсеткіштері бойынша бидай ұнынан жасалған нанға қарағанда 11,5% ға жоғары, органолептикалық қасиеттері бойынша бидай ұнынан жасалған нан өнімдерінен кем емес екенін көрсетті. IntersciencsScan 4000 құрылғысындағы жалпы микробтық көрсеткіштің анықтамасы бидай ұнынан жасалған нан өнімдеріне қарағанда төмен емес нәтижелерді көрсетті, бұл адам денсаулығын жақсарту үшін осындай өнімдерді пайдалану мүмкіндігін растайды.


ISSN 2304-568X (Print)
ISSN 2710-0839 (Online)