ТЕХНИКА ЖӘНЕ ТЕХНОЛОГИЯЛАР
Қазіргі таңда әлем үшін құрғақ құлмақпен құлмақтау үрдісін қолдану жаңа технология болып саналады. Құлмақты енгізудің мұндай тәсілі тұрақсыз хош иісті майларды сақтауға мүмкіндік береді. Құрғақ құлмақпен құлмақтау ашыту процесі аяқталғаннан кейін ашытуды жетілдіру сатысында немесе кегаларға құлмақ өнімдерін қосуды білдіреді. Құрғақ құлмақпен құлмақтау технологиясы сыраға ащы дәм бермейді, бірақ – оны қолдану нәтижесінде қайнату процесінде ұшып кететің ұшқыш тұрақсыз хош иісті майларды сақтауға мүмкіндік береді: монотерпендер-мирцен, дитерпендер – димирцен, сексвитерпендер – β – корпофиллен және т.б. мұндай технология бойынша дайындалған сыра дәстүрлі сыра қайнату технологиясында қол жеткізе алмайтын құлмақтың қанық хош иісімен ерекшеленеді. Сапаны өндірістік дегустациялық бағалау негізінде "Goldings" құлмақтарының түрлі концентрациясы бар сусындардың сенсорлық профильдері және физика-химиялық көрсеткіштері атап айтатын болсақ сығынды мөлшері, рН мөлшері, ащы заттар мөлшері, түстілігі диацетил мөлшері спирт мөлшері ашыту дәрежесі анықталды және профилограммаларды талдау нәтижелері бойынша құлмақ енгізудің оңтайлы дозасы 29 г/дал белгіленді.
Мақала ыстық климаттық жағдайларда "адам - киім - орта" жүйесінде тоқыма материалдарын электрлендіру процесінің математикалық моделін зерттеуге және дамытуға арналған. Әзірленген математикалық модель киім пакетінің көлденең қималарында және адам терісінің беткі қабатында электрлену процестерін сипаттайды және жоғары температурадан қорғау үшін антистатикалық киімнің параметрлерін есептеуге мүмкіндік береді. Киімнің ұзындығы бойынша температураның таралу аймағында төрт түрлі нұсқада I-нұсқада , II-нұсқада
, III-нұсқада
, IV-нұсқада
, V-нұсқада
, VI-нұсқада, осы аймақтағы киімнің ұзындығы 10% - ға артқаны анықталды.
Мақала сән үрдістерін зерттеуге, киімнің сән көрсетілімдерінің үлгілерінде өзгерістер көрсе-тілетін элементтердің жиынтығын анықтауға және бұл өзгерістердің жаппай өндіріске қалай енгізіліп, уақыт өте келе қайталанатынына арналған. Киім үлгілерін зерттеу, сән үрдістерін анық-тау және болжамдарды орындау әдістемесі жасалды. Алынған нәтижелер тренингте сән технологиясы, модельдеу және киім дизайны саласындағы мамандардың құзыреттілігін қалыптастыру үшін, сондай-ақ перспективалық коллекцияларды дамыту үшін пайдаланылуы мүмкін. Апробация кезінде модельдер мен материалдардың элементтері анықталды, олардың қолданылуы мен үйлесуі коллекцияның салыстырмалы жаңалығы мен тұтастығын қамтамасыз етеді, болашақта киімнің жаппай өндірісінде жүзеге асырылатын перспективалық үрдісті қалыптастырады.
Бұл жұмыста беймата материалдарына биоцидтік қасиет беру үшін микробқа қарсы препарат-тар ретінде салицил қышқылы және мыс сульфаты таңдалды. Алдын ала эксперимент негізінде салицил қышқылының концентрациясы 2 - 5 г/л, мыс сульфаты - 1 - 3 г/л аралығында өзгерді. Антибактериалды әрлеу процесі келесідей болды: әр түрлі концентрациядағы биоцидтік құрамның сулы ерітіндісі материалдың бетіне бүрку арқылы енгізілді, содан кейін кептіріліп, 180° С темпе-ратурада термопрессте өңдеуден өтті. Өңделген материалдың фунгицидтік белсенділігін зерттеу үшін микробиологиялық зерттеу жүргізілді. Сондай-ақ, салицил қышқылымен және мыс сульфаты-мен өңделген бейматаның, матаның уытты және теріні тітіркендіретін әсеріне жүргізілген сынақ-тар, оның адам денсаулығына қауіпсіздігін көрсетті.
Бұл мақалада сәбіз ұнын қосу арқылы, балаларға арналған бауырсақ қамырын дайындау тех-нологиясын жетілдіру ұсынылған. Сәбіз ұнының артықшылықтары мен ерекшеліктеріне ескеріліп, бауырсақ қамырына қоспа ретінде таңдалып алынды, химиялық құрамына талдау жасалынды. Зерттеу барысында , бидай ұнына 5%, 10%, 15%, 20%, 25% мөлшерінде сәбіз ұнын қосып, бауырсақ пісірілді. Қамыр кілегейлі консистенциялы болғандықтан, миксердің көмегімен иленді. Сәбіз ұны қосылып пісірілген бауырсақ жақсы органолептикалық сапа көрсеткіштеріне ие болды. Бидай ұнына сәбіз ұнын қосып дайындалған оңтайлы рецептураны қолдана отырып, ұлттық бауырсақ өнімдерін өндіру тиімді екенін көрсетеді және дайын өнімдердің сапасын жақсартуға ғана емес, сонымен бірге балаларға арналған азық-түлік өнімдерінің спектрін кеңейтуге мүмкіндік береді. 15% сәбіз ұны қосыл-ған қоспадан дайындалған бауырсақ, органолептикалық және физико-химиялық параметрлері бойын-ша ең қолайлы деп танылды.
Осы зерттеуді орындау барысында "Хлопкопром-целлюлоза" ЖШС мақта целлюлоза өндірі-сінде және алынатын өнімнің бәсекеге қабілеттілігін және өндірістің тиімділігін арттыру үшін бас-қада кәсіпорындарда пайдаланылуы мүмкін түрлі мақсаттағы мақта-целлюлозасын ағарту технологиясы жетілдірілетін болады. Ұсынылып отырған әзірлеу полимеризация және ағартқыш сұйықтық дәрежесінің жоғары көрсеткіштері бар целлюлоза алуға, сондай-ақ технологиялық циклде сутегі пероксидінің ыдырауының жоғары жылдамдығымен тұрақтандыру проблемасын шешуге мүмкіндік береді. Ағар-тылған целлюлоза өзінің сапалық сипаттамалары бойынша МЕМСТ 595-79 "мақта Целлюлоза" талаптарынасәйкес келеді және орташа деңгейі 90% ақтығыбар, бұл сутегіп ероксидінің тұрақ-тандырғышын пайдаланбай ағартылған мақта целлюлоза үлгілерімен салыстырғанда 5-6% жоғары.
ЭКОНОМИКА ЖӘНЕ СЕРВИС
Қазіргі уақытта қонақ үй қызметтері нарығында ұсыныстың өсуі байқалады, ал қонақ үй қызметтеріне сұраныс заңды түрде төмендеуде, бұл қонақ үй кәсіпорындары арасындағы бәсекелес-тіктің күшеюіне алып келеді. Қонақ үй бизнесінің нақты бәсекелестік артықшылықтарының бірі бәсекелестермен салыстырғанда неғұрлым сапалы қызмет көрсету болып табылады. Қонақ үйлер үшін қонақүйлік қызмет көрсету маңызды, олар қонақтардың қажеттіліктеріне жауап беріп қана қоймай, мақсатты топтың күтулерінің көпшілігін алдын ала болжайды. Тұрақты клиенттердің болуы бөлме қорының толуына және пайдаланылуына, сайып келгенде, қонақүйдің қаржылық нәти-желеріне тікелей әсер етеді.
БІЛІМ БЕРУДЕГІ ИННОВАЦИЯЛАР
Аталмыш мақалада тілдік жоғары оқу орындарында болашақ шетел тілі мұғалімдерін даярлау барысында зерттеушілік құзыреттілікті қалыптастырудың басты ерекшеліктері сөз етіледі. Автор зерттеушілік құзыреттілік мұғалімнің кәсіби іс-әрекетінің негізін құрап, педагогикалық шеберліктің жоғарғы деңгейіне жетудегі анықтаушылары бола отырып, жобалаушы немесе құрылымдық қабі-леттер болып табылатындығын басты назарға ала отырып, зерттеушілік құзыреттіліктің мұғалім-нің педагогикалық іскерлігін арттыруда да маңызды рөл атқаратындыңын айқындайды.
Мақалада Еуропалық құжаттардың оқыту нәтижелерін құрастырудағы рөлі қарастырылады. Түлектердің біліктілік деңгейін сипаттайтын негізгі еуропалық құжаттардан басқа, салалық негіздемелік стандарттары білім беру бағдарламасының профиліне сәйкес оқыту нәтижелеріне бағдар береді. Негіздемелік стандартқа сәйкестік - білім беру бағдарламасының сапа белгісін алуы үшін негіз болып табылады. Мысал ретінде тағам өнімдері инженериясы және ғылым саласындағы білім беру бағдарламаларына арналған EQAS-Food және EUR-ACE® стандарттары қарастырылған. Негіздемелік стандарттарына бағыттау білім беру бағдарламаларын ашықтығын қамтамасыздандырады және еуропалық озық тәжірибесімен үйлестіруге мүмкіндік береді.
ISSN 2710-0839 (Online)