Жемнің жаңа түріне рецепт әзірлеу үшін өсімдік шикізатының құрамын зерттеу

Мақалада дәнді – дақылдардың кейбір түрлері бидай, кебек, арпа, дақылдарының ішіндегі ең қоректігі жоғарысын анықтап, ірі қара малға жемшөп қоспасы бар жоғары қоректік жем алу үшін химиялық құрамы қарастырылған. Зертханалық зерттеулерге сәйкес, таңдалған шикізат минералды құрамы бойынша ең көп таралған жем түрлерінен асып түседі. Витаминдер мен минералдар құрамы бойынша ең жақсы көрсеткіштер кебекте, бірақ ондағы талшық пен күлдің мөлшері бидай мен арпаға қарағанда көп, бұл мүйізді жануарларда жемінің сіңу деңгейіне теріс әсер етуі мүмкін. Бидай талшық пен күлдің массалық үлесі бойынша ең аз көрсеткіштерге ие: талшық – 10,44%, күл – 1,57%. Зерттелуге алынған шикізат түрлеріндегі майдың массалық үлесі 2,13-3,62% шегінде екені анықталды. Сондықтан сиырдың рационына тазқарында ыдырамайтын 3,5-4% жануар немесе жануар мен өсімдік майларының қоспасын қосуға болады. Алынған деректерді жемшөп дақылдарының нормативтік құжаттарының регла-менттерімен және сиыр мен сүт өндірісіндегі жемшөп сапасымен салыстыра отырып, нақты нәтижелердің нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкестігі анықталды. Алынған деректерді сүт және сиыр етін өндіру кезінде жемшөп дақылдары мен жем сапасына қойылатын минималды талаптармен салыстыра келе, нәтижелердің нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкестігі анықталды.

1. Рядчиков В.Г. Основы питания и кормления сельскохозяйственных животных: учебно-практическое пособие – Краснодар: КубГАУ, 2012. – 97 с.

2. https://www.activestudy.info/syre-dlya-proizvodstva-kombikormov/ Зооинженерный факультет МСХА

3. Bloxham D. J., Dove C. R., Azain M. Effect of wheat as a feedstuff in starter diets on nursery pig growth performance and digestibility. Livestock Science. -2018. -207. -Р. 98–104. https://doi.org/10.1016/j.livsci.2017.11.016

4. Чичаева В.Н., Комиссарова Т.Н., Воробьева Н.В. Справочные таблицы по кормлению сельскохозяйственных животных: Методическое пособие для лабораторных занятий студентов зооинженерного факультета, обучающихся по направлению подготовки 36.02.03. «Зоотехния» – Нижний Новгород, ФГБОУ ВО НГСХА.- 2017 г.

5. Alagawany M. M., Farag M. R., Dhama K., Abd El-Hack M. E., Tiwari R., Alam G. M. Mechanisms and beneficial applications of resveratrol as feed additive in animal and poultry nutrition: A review. International Journal of Pharmacology. Asian Network for Scientific Information. -2015. https://doi.org/10.3923/ijp.2015.213.221

6. Хрундин Д.В., Хабибуллин Р.Э., Ежкова Г.О. Корма для непродуктивных животных: проблемы и перспективы. Вестник Казанского технологического университета. -2016. -С. 161-163.

7. Бурнацкая Е.Ф., Лунева Р.А. Добавки, используемые в кормлении крупного рогатого скота. Молодежь и наука: Уральский государственный аграрный университет. -2019. -№1. -с.6

8. Oladeji I. S., Adegbenro M., Osho I. B., Olarotimi O. J. The Efficacy of Phytogenic Feed Additives in Poultry Production: A Review. Turkish Journal of Agriculture - Food Science and Technology. -2019. -№7(12). - Р.2038. https://doi.org/10.24925/turjaf.v7i12.2038-2041.2365

9. Lopes M.R., Klein M.N., Ferraz L.P., da Silva A.C., Kupper, K.C.Saccharomyces cerevisiae: A novel and efficient biological control agent for Colletotrichum acutatum during pre-harvest. Microbiological Research. -2015. -№175. -р.93–99. https://doi.org/10.1016/j.micres.2015.04.003

10. Aitpayeva Z., Tagayev O., Smagulov D., Sidikhov B., Barakhov, B. Veterinary sanitary assessment of mutton after application of antihelminth feed additive with albendazole. Brazilian Journal of Biology. -2023. -р. 84. https://doi.org/10.1590/1519-6984.250723

11. Windisch W., Schedle K., Plitzner C., & Kroismayr A. Use of phytogenic products as feed additives for swine and poultry. Journal of Animal Science. -2008. -№86(14). Р. E140–E148. https://doi.org/10.2527/jas.2007-0459

12. Hashemi S.R., Davoodi H. Phytogenies as new class of feed additive in poultry industry. Journal of Animal and Veterinary Advances. -2010. -№9(17). -р.2295–2304. https://doi.org/10.3923/javaa.2010.2295.2304

13. Bhagwat V. G., Balamurugan E., Rangesh P. Cocktail of chelated minerals and phytogenic feed additives in the poultry industry: A review. Veterinary World. Veterinary World. -2021. https://doi.org/10.14202/vetworld.2021.364-371

14. Salih Y.K., Gürbüz Y. Sumac (Rhus Coriaria L.) and Ginger (Zingiber Officinale) as Feed Additive in Poultry Nutrition. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Doğa Bilimleri Dergisi. -2015. -№18(3). Р.44. https://doi.org/10.18016/ksujns.28123

15. Suryanarayana M.V.A.N., Durga S. Role of Phytogenic Feed Additives in Swine Production-A Review. International Journal of Environment, Agriculture and Biotechnology. -2018. -№3(3). -Р.1071–1078. https://doi.org/10.22161/ijeab/3.3.46