Hан өндіруге арналған өсімдік шикізатынан алынған аралас сығындының физика-химиялық қасиеттерін зерттеу

Бұл мақалада жүзім сүйекшесі мен күнбағыс күнжарасын өсімдік шикізаты ретінде алу әдістері эксперименталды түрде зерттелген. Жүзім сүйекшесі мен күнбағыс күнжарасынан құрғақ заттарды алу үшін үш экстракция нұсқасы қарастырылған: №1 - экстрагент массасының 5%, №2 - 10%, және №3 - 15%. Ұсынылған әдістің негізі келесідей: өсімдік шикізатын экстракциялау процесі төмен жиілікті ультрадыбыстық әсерлер арқылы жүзеге асырылады, ол 15 минут бойы вакуум ультрадыбысты жағдайында, 0,09 Мпа қалдық қысымда, 22кГц тербеліс жиілігімен және ультрадыбыстық әсердің қарқындылығы 70 Вт/см2 шамасында болатын режимде жүргізіледі. Құрамдастырылған сығынды алу кезінде жүзім сүйекшесі мен күнбағыс күнжарасын біріктірудің үш нұсқасы қарастырылды: № 1 нұсқа-40:60; №2 нұсқа - 50:50; №3 нұсқа - 60:40. Органолептикалық көрсеткіштер бойынша барлық қарастырылған комбинация нұсқаларының ішінде ең жақсы нұсқа: жүзім сүйекшесі мен күнбағыс күнжарасының комбинациясындағы өсімдік шикізатының қатынасы: 50:50. Құрғақ заттардың шығуын зерттеу нәтижесінде экстрагент құрамындағы экстракцияланатын шикізаттың оңтайлы мөлшері 10...12% екендігі анықталды.

1. Чернышова В.А., Лабутина Н.В., Белявская И.Г, Богатырева Т.Г., Юдина Т.А. Влияние льняной муки на качество хлебобулочных изделий из смеси ржаной и пшеничной муки// Пищевая промышленность. - 2016. - № 5.- C. 66-69

2. Николаева Ю. В., Тарасова В. В. Экология питания и перспективные тенденции производства пищевых продуктов быстрого приготовления на основе пищевых волокон // Вестник Нижневартовского государственного университета. 2019.- № 2.- С. 117-125.

3. Kobzhasarova Z.I., Valieva U.E., Kaldybai S.K., Matkhanova B.M. Research of polyphytocomponent which received extracts from local vegetative raw materials. //Scientific journal Advances in current natural sciences.- 2015.- № 11 (part 2).-Р.182-185

4. Бондакова М.В. Совершенствование извлечения активных веществ фенольной природы из растительного сырья / М.В. Бондакова, С.Н. Бутова.// Изв. вузов. Пищевая технология. – 2012. – № 4.-С.56-58

5. Yalan Zhang, Liang He, Qin Li, Junwen Cheng, Yanbin Wang, Jiancheng Zhao, Shaofei Yuan, Yongjian Chen, Rui Shi, Optimization of ultrasonic-assisted deep eutectic solvent for the extraction of polysaccharides from Indocalamus tessellatus leaves and their biological studies, Sustainable Chemistry and Pharmacy, Volume 30, 2022, 100855, ISSN 2352-5541,https://doi.org/10.1016/j.scp.2022.100855.

6. Yuqin Feng, Simeng Chen, Yating Song, Shuhan Liu, Yuqing Duan, Meihong Cai, Tianyu Kong, Haihui Zhang, A novel Sagittaria sagittifolia L. polysaccharides mitigate DSS-induced colitis via modulation of gut microbiota and MAPK/NF-κB signaling pathways, International Journal of Biological Macromolecules,Volume 254, Part 3, 2024, 127835, ISSN 0141-8130, https://doi.org/10.1016/j.ijbiomac.2023.127835.

7. Baranse Ozturk, Charles Parkinson, Maria Gonzalez-Miquel, Extraction of polyphenolic antioxidants from orange peel waste using deep eutectic solvents, Separation and Purification Technology, Volume 206, 2018, Pages 1-13, ISSN 1383-5866, https://doi.org/10.1016/j.seppur.2018.05.052.

8. Донченко Г.В., Кричковская Л.В., Чернышов С.И., Никитченко Ю.В., Жуков В.И. Природные антиоксиданты (биотехнологические, биологические и медицинские аспекты): монография. - Харьков: ОАО «Модель Вселенной».- 2011. – 376с.

9. Шингисов А.У. Кобжасарова З. И. Исследование экстрактов плодов боярышника и листьев шалфея, культивируемых на юге Казахстана// Научно- теоретический журнал Успехи современного естествознания .- 2014. – № 11 (часть3). – С. 78-82

10. Шингисов А.У, Мамаева Л.А., Мусаева С.А., Кожабекова Г.А. Технология производства и использования полифитокомпонента в пищевой промышленности: монография / Алматы.- 2017.- 182с.

11. Белокуров С.С., Флисюк Е.В., Смехова И.Е. Выбор метода экстрагирования для получения извлечений из семян пажитника сенного с высоким содержанием биологически активных веществ. //Разработка и регистрация лекарственных средств. -2019.-№8.-С.35-39.

12. Оботурова Н.П. Применение экстрактов растительного сырья при производстве пищевых продуктов. Судакова Н.В., Кокоева В.С. // Пищевая промышленность.-2013.-№6. –С.48-50.

13. Судакова, Н.В. Использование ультразвука при получении экстрактов и настоев из растительного сырья/Н.В. Судакова, В.С. Кокоева, Н.П. Оботурова//Современные научные исследования и инновации. – 2013.-С.48-49

14. Милевская В.В., Кинетика извлечения биологически активных веществ из лекарственного растительного сырья разными способами экстракции Статкус М.А., Темердашев З.А., Киселева Н.В., Верниковская Н.А. // Вестник Московского университета. - 2017.- № 6.- С.281-289

15. Кривченикова М.В., Бутова С.Н.. Совершенствование способов извлечения биологически активных веществ фенольной природы из растительного сырья //Известия ВУЗов. Пищевая технология, №4.-2012.- С.56-58

16. Струпан Е.А., Колодязная В.С., Струпан О. А. Технология получения экстрактов из дикорастущего растительного сырья, широко применяемого в пищевой промышленности и фитотерапии // Вестник КрасГАУ. 2012. -№ 8.- С. 199–205

17. Рудометова Н.В., Никифорова Т.А., Ким И.С. Исследование экстракции гиперицина из зверобоя продырявленного (Hypericum perforatum L.)//Научный журнал НИУ ИТМО. Серия «Процессы и аппараты пищевых производств» .- 2016.-№ 4-С.32-38

18. Милевская В.В., Статкус М.А., Темердашев З.А., Киселева Н.В., Верниковская Н.А. Способы экстрагирования биологически активных веществ из лекарственных растений на примере компонентов зверобоя // Журн. аналит. химии, 2015.- Т. 70. - № 12.- С. 1255–1263.