Еттің және балықтың балғындығын бақылауға арналған биополимер негізінде колориметрлік индикаторды әзірлеу

Шығындарды қысқарту және азық-түлік қалдықтарын барынша азайту әрекеттерінің нәтижесінде азық-түлікті сақтау мерзімін ұзарту қажеттілігі артып келеді. Тамақ өнеркәсібі өнімдерді тарату кезінде жаңа және қауіпсіз сақтауды жеңілдететін шешімдерге қызығушылық танытады. Зерттеудің мақсаты – ет пен балықтың балғындығын бақылау үшін биополимерлер негізінде колориметриялық индикатор жасау. Зерттеудің өзектілігі жасыл және арзан әдістерді пайдаланып балғындықты бақылау арқылы азық-түлік қауіпсіздігін қамтамасыз ету болып табылады. Мақалада тағамдық балғындық көрсеткіштерінің құрамына кіретін куркумин, анар, қызылша, сәбіз шырындарының табиғи индикаторлары берілген. Алынған табиғи индикаторлар ұшқыш амин мониторингі үшін жасанды индикаторлар бромтимол көк және фенол қызылымен салыстырылды. Сонымен қатар, зерттеуде әртүрлі аммиак ерітінділері негізінде ұшпа аминдерді шығару моделі қолданылды. Балғындық көрсеткіштерінің реакциясы түс өзгерістерін байқау арқылы бағаланды. Жасанды көрсеткіштермен салыстырғанда, куркумин мен анар шырыны ұқсас нәтиже берді. Қызылша мен сәбіз шырындары қажетті түсті өзгертуді қамтамасыз етпеді. Бромтимол көк және фенол қызыл негізіндегі балғындық көрсеткіштері бар биополимерді жасау үшін одан әрі зерттеулер жүргізілді. Көрсеткіштер сынауықтардағы және тағамдық қаптамалардағы балық пен ет үлгілерінің бұзылуына реакциясымен бағаланды. Осылайша, екі жасанды индикаторды смарт орау үшін тиімді тағам балғындық көрсеткіштеріне қосуға болады.

1. Mustafa F., Andreescu S. 2018, Chemical and Biological Sensors for Food-Quality Monitoring and Smart Packaging. Foods, Vol. 7, No. 168; https://doi.org/10.3390/foods7100168

2. Xiaoshuan, Z., Gege, S., Xinqing, X., Yuanrui, L., Xiaoping, Z. 2016, Application of microbial TTIs as smart label for food quality: response mechanism, application and research trends, Trends in Food Science & Technology, Vol. 51, Р.Р 12-23, https://doi.org/10.1016/j.tifs.2016.02.006.

3. Tichoniuk M., Radomska N., Cierpiszewski R. 2017, The application of natural dyes in food freshness indicators designed for intelligent packaging. Studia oeconomica posnaniensia, vol. 5, no. 7 https://doi.org/10.18559/SOEP.2017.7.2

4. Tichoniuk M. Application of Smart Packaging for Enhancing Food Quality and Safety. 15th International Commodity Science Conference. Poznań https://doi.org/10.13140/RG.2.2.28844.72326 Tichoniuk M. 2019.

5. Thirupathi Vasuki M., Kadirvel V., Pejavara Narayana G. 2023, Smart packaging-An overview of concepts and applications in various food industries, Food Bioengineering, Vol.2, P.25-41 https://doi.org/10.1002/fbe2.12038

6. Smolander M. 2008, Freshness Indicators for Food Packaging. Smart Packaging Technologies for Fast Moving Consumer Goods Edited by Joseph Kerry and Paul Butler. John Wiley & Sons, Ltd, https://doi.org/10.1002/9780470753699.ch7

7. Bevilacqua A., Corbo M.R., Sinigaglia M. 2017, The Microbiological Quality of Food: Foodborne Spoilers. Nikki Levy, 310 p. https://doi.org/10.1016/C2014-0-04133-0

8. Sailaukhanuly Y., Kenessov B., Amutova F. 2013. Concentrations of organochlorine pesticides in food samples taken from markets in Kazakhstan by optmized GC-MS method. Abstracts of 245th ACS National Meeting. New Orleans, AGFD-206.

9. Erkmen O., Bozoglu T.F. Food Microbiology: Principles into Practice. John Wiley & Sons, Ltd, 2016, 458 p. https://doi.org/10.1002/9781119237860

10. Al Bulushi I., Poole S., Deeth H.C., Dykes G.A. 2009, Biogenic amines in fish: Roles in intoxication, spoilage, and nitrosamine formation-a review. Critical reviews in food science and nutrition. 49, 369-377. https://doi.org/10.1080/10408390802067514

11. Nychas G.-J. E., Skandamis P. N., Tassou C. C., and Koutsoumanis K. P. Meat spoilage during distribution, Meat Science, Vol. 78(1-2), 2008, P.Р. 77-89, https://doi.org/10.1016/j.meatsci.2007.06.020

12. Gopakumar, K. 2000, Enzymes and Enzyme products as Quality Indices. Seafood Enzymes, Harrd N.F and Simpspn, B.K., (Eds). Marcel Dekker, Inc. New York, Basel, U.S.A. PP 337-363. https://doi.org/10.1201/9781482289916

13. Luo Q., Hossen A., E Sameen D., Ahmed S., Dai J., Li S., Qin W., Liu Y. 2023, Recent advances in the fabrication of pH-sensitive indicators films and their application for food quality evaluation. Critical reviews in food science and nutrition. 63 (8), 1102-1118. https://doi.org/10.1080/10408398.2021.1959296

14. Kunarbekova M., Shynzhyrbay K., Mataev M., Bexeitova K., Kudaibergenov K., Sailaukhanuly Y., Azat S., Askaruly K., Tuleshova Ye., Zhantikeyev S.U., Ybyraiymkul D. 2023. Biopolymers synthesis and application Materials Today: Proceedings https://doi.org/10.1016/j.matpr.2023.02.367

15. Azat S., Zhantikeyev U., Askaruly K., Bexseitova K., Sailaukhanuly Y., Toshtay K., Tauanov Z., Ybyraiymkul D. 2023. Synthesis Nanoparticals of SiO2 From Rice Husk and Its Industrial Application. Diversity and Applications of New Age Nanoparticles https://doi.org/10.4018/978-1-6684-7358-0