"Мирас" ЖК базасы негізінде жасалған инетесімді беймата материалдың беріктік сипаттамаларын зерттеу

   Қатты қой жүні мен жүн иіру өндірісінің қалдықтары қазіргі уақытта іске асырылмауына байланысты кәдеге жаратудың үлкен шығындарын талап ететін ерекше қалдық болып саналады. Осы себепті жүн қалдықтары қоршаған ортаға да ауыр зардаптарын тигізуде. Алайда, шикізаттың бұл түрі жылу және акустикалық қасиеттеріне байланысты перспективалы оқшаулағыш табиғи талшық болып саналады. Сонымен қатар, жүн киіз үйлер, ғимараттарды оқшаулау, автомобиль өнеркәсібінде акустикалық дыбыс оқшаулағыш үшін қолданылатын экологиялық таза материалдардың талаптарына жауап береді. Дегенмен, оқшаулағыш материалдардың тұрақтылығы мен энергия тиімділігі қазіргі уақытта жан-жақты бағаланады. Бұл тұрғыда бейматаның дұрыс құрамы, оның қалыңдығы мен беріктік сипаттамалары және қабаттар саны маңызды рөл атқарады.

   Бұл жұмыстың мақсаты – беріктік сипаттамалары мен қалыңдығы, сондай-ақ қатты және меринос жүн қоспасында 100 % жүннен жасалған бейматаның қабаттар саны арасындағы байланысты зерттеу және оқшаулағыш бейматаның ең оңтайлы нұсқасын анықтау.

   Оқшаулағыш материалдардың сынақ үлгілері үзу жүктемесі, беріктігі және салыстырмалы ұзару параметрлері бойынша бағаланды. Зерттеуде бір, екі, үш және төрт қабаттың 4 үлгісі қолданылды. Зерттеу нәтижелері материал қабаттарының санының артуымен зерттелетін екі көрсеткіштің өсуі байқалатынын көрсетті: үзу жүктемесі және беріктік. Салыстырмалы ұзару көрсеткіштері біркелкі болмады. Сондықтан барлық үш параметрді зерттей отырып, ең оңтайлы нұсқа ретінде үш қабаттан тұратын беймата материалы екендігі анықталды.

1. Arshad, Khubaib, Mikael Skrifvars, Vera Vivod, Julija Volmajer Valh, and Bojana Voncina. “Biodegradation of Natural Textile Materials in Soil.” Tekstilec 57, no. 2 (June 16, 2014): 118–32. doi: 10.14502/tekstilec2014.57.118-132.

2. Nguyen, Quynh. “How Sustainable Are Sheep Wool Fabrics? A Life-Cycle Analysis.” Impactful Ninja, n.d. https://impactful.ninja/how-sustainable-are-sheep-wool-fabrics/.

3. Balador, Zahra, Morten Gjerde, and Nigel Isaacs. “Influential Factors on Using Reclaimed and Recycled Building Materials.” In Smart Innovation, Systems and Technologies. Springer Nature, 2020. doi: 10.1007/978-981-32-9868-2_4.

4. Company, Woolmark. “Closing the Loop.” Awi-Woolmark 2017-Ui, September 1, 2020. https://www.woolmark.com/interiors/closing-the-loop/?_gl=1*13x6uol*_ga*MTk3MDIxMDQ0My4xNjgyMTgwMjk4*_ga_PVQKRCXXT2*MTY4MjE4NDE2Ny4yLjAuMTY4MjE4NDE2Ny4wLjAuMA.

5. Ghermezgoli, Zahra Mohammadi, Meysam Moezzi, Javad Yekrang, Seyed Abbas Rafat, Parham Soltani, and Fred Barez. “Sound Absorption and Thermal Insulation Characteristics of Fabrics Made of Pure and Crossbred Sheep Waste Wool.” Journal of Building Engineering 35 (March 1, 2021): 102060. doi: 10.1016/j.jobe.2020.102060.

6. Zach, Jiří, Azra Korjenic, Vít Petranek, Jitka Hroudová, and Thomas Bednar. “Performance Evaluation and Research of Alternative Thermal Insula-tions Based on Sheep Wool.” Energy and Buildings 49 (June 1, 2012): 246–53. doi: 10.1016/j.enbuild.2012.02.014.

7. Tinius Olsen Testing Machine Company. “Tinius Olsen: Materials Testing Machines for Tensile, Compression, Impact and Hardness Testing.” Tinius Olsen, March 7, 2023. https://www.tiniusolsen.com/.

8. Ardente, Fulvio, Marco Beccali, Maurizio Cellura, and Marina Mistretta. “Building Energy Performance: A LCA Case Study of Kenaf-Fibres Insulation Board.” Energy and Buildings 40, no. 1 (January 1, 2008): 1–10. doi: 10.1016/j.enbuild.2006.12.009.

9. Papadopoulos, A. “State of the Art in Thermal Insulation Materials and Aims for Future Developments.” Energy and Buildings 37, no. 1 (January 1, 2005): 77–86. doi: 10.1016/j.enbuild.2004.05.006.

10. Pennacchio, Roberto, Lorenzo Savio, Daniela Bosia, Francesca Thiebat, Gabriele Piccablotto, Alessia Patrucco, and Stefano Fantucci. “Fitness: Sheep-Wool and Hemp Sustainable Insulation Panels.” Energy Procedia 111 (March 1, 2017): 287–97. doi: 10.1016/j.egypro.2017.03.030.

11. Ye, Zhenyu, Carol L. Wells, C. G. Carrington, and Neil Hewitt. “Thermal Conductivity of Wool and Wool-Hemp Insulation.” International Journal of Energy Research 30, no. 1 (January 1, 2006): 37–49. doi: 10.1002/er.1123.

12. Cheung, Hoi Yan, Mei-Po Ho, Kin-Tak Lau, Francisco Cardona, and David S.C. Hui. “Natural Fibre-Reinforced Composites for Bioengineering and Environmental Engineering Applications.” Composites Part B-Engineering 40, no. 7 (October 1, 2009): 655–63. doi: 10.1016/j.compositesb.2009.04.014.

13. Petit-Breuilh, Ximena, Christopher J. Whitman, Claudia Lagos, Gabriela Armijo and Nicolás Schiappacasse. “Natural Fibre Insulation in Rural Southern Chile.” (2013).

14. Schiavoni, S., F. D׳Alessandro, F. Bianchi, and Francesco Asdrubali. “Insulation Materials for the Building Sector: A Review and Comparative Analysis.” Renewable & Sustainable Energy Reviews 62 (September 1, 2016): 988–1011. doi: 10.1016/j.rser.2016.05.045.

15. Qian, Xiao Ming, and Hua Wu Liu. Advanced Textile Materials. Trans Tech Publications Ltd, 2011.