Aқуыз гидролизатын алу үшін ферменттердің ақуыз гидролизіне әсерін зерттеу

Жұмыстың мақсаты ақуыз гидролизі негізінде биологиялық белсенділігі жоғары құрғақ пептон алудың технологиялық режимдері мен параметрлерін әзірлеу болып табылады. Зерттеудің негізгі бағыттары ет және балық шикізаттары қасиеттерінің өзгеруіне жануарлар протеазаларының ферменттік кешенінің гидролиздеу әсерін зерттеу болып табылады. Бұл мақалада гидролиз ұзақтығының ақуыз гидролизатының сапасына әсерін зерттеу нәтижелері келтірілген. Гидролиз тереңдігіне жету үшін шикізаттың ферментативті гидролизінің оңтайлы технологиялық режимдері мен параметрлері (субстраттар мен ферменттердің концентрациясы, рН мәні, температура, процесс уақыты) анықталды. Гидролизаттың физика-химиялық, органолептикалық, биохимиялық көрсеткіштері зерттелді. Ақуыз гидролизатының сапа көрсеткіштері нормативтік құжаттардың талаптарына сәйкес екендігі анықталды. Зерттеулерде жалпы қабылданған химиялық, органолептикалық, биохимиялық әдістер қолданылды. Зерттеу нәтижелері мал шикізатын өңдеу барысында ақуыз гидролизін алу үрдісінде қолданылады. Жанама өнімдерді өндіріске бейімдеу шикізаттың құрамындағы құнды компоненттерін барынша толық бөліп алуға мүмкіндік береді. Жұмыстың практикалық маңыздылығы гидролиздің тереңдігін арттыруға және мақсатты өнімнің шығуын қамтамасыз етуге мүмкіндік беретін ақуызды шикізатты өңдеудің ферментативті-қышқылдық әдісін қолдана отырып, оңтайлы физика-химиялық және биохимиялық қасиеттері бар жоғары сапалы гидролизат алу болып табылады.

1. Zamora-Sillero J. Gharsallaoui A. Prentice C. Peptides from fish by-product protein hydrolysates and its functional properties an overview// Mar. Biotechnol. NY.2018. .-Vol.20.-2.P. 118-130. DOI: https://doi.org/10.1007/s10126-018-9799-3

2. Jayathilakan K., Sultana K., Radhakrishna K., Bawa A.S. Utilization of byproducts and waste materials from meat, рoultry and fish processing industries: a review. J Food Sci Technol. 2012; 49 (3): 278-93. DOI: https://doi.org/10.1007/s13197-011-0290-7

3. Zhang Y., Olsen K., Grossi A., Otte J. Effect of pretreatment on enzymatic hydrolysis of bovine collagen and formation of ACE-inhibitory peptides // Food Chem. 2013. Vol.141, N3. P.2343-2354. DOI: https://doi.org/10.1016/j.foodchem.2013.05.058

4. Hong Н., Fan H., Chalamaiah M., Wu J. Preparation of low-molecular-weight collagen hydrolysates (peptides): Current progress challenges, and future perspectives// Food Chem. 2019. Vol.301. Article ID 125222. DOI: https://doi.org/10.1016/j.foodchem.2019.125222

5. Valimaa A.-L. Makinen P. Marnila P. Pihlanto A/ Maki M. et al. Fish and side streams are valuable sources of highvalue components// Food Qual. Saf.2019.Vol.3. 4. P.209-226. DOI: https://doi.org/10.1093/fqsafe/fyz024

6. Телишевская, Л.Я. Белковые гидролизаты// Л.Я. Телишевская, Под ред. А.Н. Панина.-Москва, 2000.-.296C.

7. Денякина Е.К., Логинова Т.А., Крестьянова И.Н., Бартошевич Ю.Э., Неклюдов А.Д. Получение и свойства иммобилизованного ферментного препарата с пептидазной активностью// Прикладная биохимия и микробиология, 1985, Т.21.-№1. С.177-183

8. Крестьянова И.Н., Васильева Л.И., Денякина Е.К., Петрова Л.И., Пензикова Г.А., Бартошевич Ю.Э., Неклюдов А.Д. Ферментные препараты для получения белковых гидролизатов и смесей аминокислот, не содержащих пептидов// Прикладная биохимия и микробиология, 1985, Т.21. -№1. -С.48-57

9. Пивненко Т.Н., Эпштейн Л.М., Позднякова Ю.Н., Давидович В.В. Ферментативные способы приготовления белковых гидролизатов с использованием протеолитических ферментов различной специфичности // Вопросы питания, 1997. № 5. С. 34-38

10. Неклюдов А.Д., Иванкин А.Н., Баер Н.А., Бердутина А.В. Источники резервного белка для получения пищевых гидролизатов из животного сырья // Хранение и переработка сельхозсырья.,1998. №3. -С.24-25

11. Лукин А.А., Данилов М.Б., Андреева С.В. Ферментативный гидролиз мясных белков протеазами различного происхождения//Вестник ВСГУТ, 2021. № 1(80). С. 39-46. EDN: https://www.elibrary.ru/odwfyb

12. Bhagwat P.K., Dandge P.B. Collagen and collagenolytir proteases: A review//Biocatal.Agric.Biotechnol.2018.Vol.15.P.43-55.DOI: https://doi.org/101016/j.bcab.2018.05.005

13. Кириллов Д.В., Орехова М.Д., Горбачев А.В. и др. Биотехнологии в пищевом производстве // Агропродовольственная экономика. 2022, № 4,-С. 7-12. DOI: https://doi.org/10.54092/24122521_2022_4_7. EDN: https://www.elibrary.ru/pbjfpp

14. Неклюдов А.Д., Навашин С.М. Получение белковых гидролизатов с заданными свойствами// Прикладная биохимия и микробиология, 1985. Т.21.-№1. -С.3-17

15. Kolomaznik K., Mladek M., Langmaier F. Process for preparing hydrolysate of proteinaceous waste of animal origin. Pat. Czech Rep.1996. № 280655