Мыстың модификациясымен өңделген трикотаж таңғыштың (fittex) жетілдірілген қасиеттерін зерттеу

Наноқұрылымды металл жабындарын қолдану арқылы тоқыма материалдарын модификациялау бактерияға қарсы қасиеттері бар өнімдерді дайындауға бағытталған қазіргі тенденция болып табылады. Бұл жұмыста мыс кешенді ерітіндісімен өңделгеннен кейін Fittex трикотаж таңғышының қасиеттері жақсарды, бұл медицинада қолданылатын тиімді және қауіпсіз таңғыштардың қажеттілігінің артуына әкелді. Зерттеудің мақсаты: Fittex тоқылған таңғыштың негізгі қасиетін жақсарту, оны мыс кешенді ерітіндісімен өңдеу арқылы үнемділігі жоғары және қорғаныс қасиеттерін жақсартатын медициналық таңғыштарды жасау болды. Мыстың нанобөлшектерінің тоқылған таңғыштың бетіне біркелкі таралуына, олардың өлшемдері мен сипаттамаларына әсер етуіне басты назар аударылды. Жұмыстың ғылыми ерекшелігі матаның құрылымдық-механикалық қасиеттеріне әсер етпей, ұзақ мерзімді бактерияға қарсы белсенділікті қамтамасыз ететін мыс жабындысын жағу әдісін әзірлеуде жатыр. Практикалық инновация профилактика үшін медициналық тәжірибеде модификацияланған таңғышты қолдануды қажет етті. Зерттеу әдістемесі, материалды өңдеу, мыс комплексті ерітіндісіне батыру әдісі, содан кейін кептіру, сонымен қатар мыс нанобөлшектерінің бетінің құрылымы мен таралуын зерттеу үшін инфрақызыл спектроскопия және элементтік талдау сияқты спектрлік талдау әдістерін қолдану. Бактерияға қарсы қасиеттерін бағалау үшін әртүрлі патогендік зерттеулерге қарсы белсенділік сынақтары жүргізілді. Зерттеу нәтижелері тоқылған таңғыштың бетіне мыс бөлшектерінің таралуын және олардың жабысуын көрсетті. Модификацияланған тоқылған таңғыштың бактерияға қарсы қасиеттері икемділік пен беріктік сияқты механикалық қасиеттерді сақтай отырып, айтарлықтай жақсарды. Нәтижелерді талдау медициналық өнімдердің ассортиментін кеңейту үшін модификацияланған таңғышты қолдану уәдесін көрсетеді. Жұмыстың құндылығы мыс модификациясы арқылы тоқылған таңғыштың қасиеттерін пайдаланудың тиімді әдісін әзірлеуде. Зерттеу нәтижелері текстильдің функционалдық технологиясын дамытуға ықпал етеді және емделушілер үшін жақсартылған қорғаныс пен қауіпсіздікті қамтамасыз ететін медициналық қолдану үшін қауіпсіз материалдарды құрудың жаңа мүмкіндіктерін ашады.

1. World Health Organization. Available online: https://www.who.int/topics/infectious_diseases/en/ (accessed on 10 August 2020).

2. Scott, E.A.; Bruning, E.; Nims, R.W.; Rubino, J.R.; Ijaz, M.K. A 21st century view of infection control in everyday settings: Moving from the germ theory of disease to the microbial theory of health. Am. J. Infect. Control 2020, 44, 1387–1392.

3. Alshammari, T.M.; Altebainawi, A.F.; Alenzi, K.A. Importance of early precautionary actions in avoiding the spread of COVID-19: Saudi Arabia as an Example. Saudi Pharm. J. 2020, 28, 898–902.

4. Hanczvikkel, A.; Víg, A.; Tóth, Á. Survival capability of healthcare-associated, multidrug-resistant bacteria on untreated and on antimicrobial textiles. J. Ind. Text. 2018, 48, 1113–1135.

5. Román LE, Gomez ED, Solís JL, Gómez MM. Antibacterial Cotton Fabric Functionalized with Copper Oxide Nanoparticles. Molecules. 2020; 25(24):5802.

6. Van Doremalen, N.; Bushmaker, T.; Morris, D.H.; Holbrook, M.G.; Gamble, A.; Williamson, B.N.; Tamin, A.; Harcourt, J.L.; Thornburg, N.J.; Gerber, S.I.; et al. Aerosol and surface stability of SARS-CoV-2 as compared with SARS-CoV-1. N. Engl. J. Med. 2020, 382, 1564–1567.

7. Джанпаизова В.М., Ташменов Р.С., Токсанбаева Ж.С., Аширбекова Г.Ш., Толганбек Н.Н. Придание лечебных свойств текстильным материалам медицинского назначения //Технология текстильной промышленности, Иваново. -2019.–№4 (388). –С. 205-209.

8. Джанпаизова В.М., Ташменов Р.С., Кенжибаева Г.С.Ким И.С., Аширбекова Г.Ш., Айтореев Н.А Исследование свойств текстильных перевязочных материалов, пропитанных растворами наноцитрата серебра // Технология текстильной промышленности, Иваново. - 2020.– №4 (388), – С. 43-49.

9. Sathiyavimal, S.; Vasantharaj, S.; Bharathi, D.; Saravanan, M.; Manikandan, E.; Kumar, S.S.; Pugazhendhi, A. Biogenesis of copper oxide nanoparticles (CuONPs) using Sida acuta and their incorporation over cotton fabrics to prevent the pathogenicity of Gram negative and Gram positive bacteria. J. Photochem. Photobiol. B 2018, 188, 126–134.

10. Pang, J. B., Cai, R., & Chen, J. T. (2019). Antibacterial application of silver and copper nanoparticles in medical textiles. In Advances in Health care and Protective Textiles (pp. 163-183).

11. Mamonova I.A., Babushkina I.V., Norkin I.A. andothers Biological Activity of Metal Nanoparticles and Their Oxides and Their Effect on Bacterial Cells// Nanotechnologies in Russia, 2015. - Vol.10, № 1-2, Р.128-134.

12. Lee SH, Jun B-H. Silver Nanoparticles: Synthesis and Application for Nanomedicine. International Journal of Molecular Sciences. 2019; 20(4):865.

13. Avinash P. Ingle, Nelson Duran & Mahendra Rai. Bioactivity, mechanism of action, and cytotoxicity of copper-based nanoparticles: A review 2018. Applied Microbiology and Biotechnology VL-98. IS-3. Р.1001- 1009.

14. Stanić, V.; Tanasković, S.B. Antibacterial activity of metal oxide nanoparticles. In Nanotoxicity, 1st ed.; Rajendran, S., Mukherjee, A., Nguyen, T.A., Godugu, C., Shukla, R.K., Eds.; Elsevier: Amsterdam, The Netherlands, 2020; pp. 241–274. ISBN 978-0-12- 819943-5.

15. Radetić, M.; Marković, D. Nano-finishing of cellulose textile materials with copper and copper oxide nanoparticles. Cellulose 2019, 26, 8971–8991. [Google Scholar] [CrossRef]

16. Paramasivan, S.; Nagarajan, E.R.; Nagarajan, R.; Anumakonda, V.R.; Hariram, N. Characterization of cotton fabric nanocomposites with in situ generated copper nanoparticles for antimicrobial applications. Prep. Biochem. Biotechnol. 2018, 48, 574–581.

17. Бекмуртова З.Т., Хасанов Б.К., Лобацкая Е.М., Сарыбаева Б. Получение медицинских бинтов заданной ширины на станке FITTEX /52– Международная научно-техническая конференция студентов и преподавателей. -Беларусь. – Витебск, 2019.– С. 236-237.