Зығыртекті талшықтардағы қалдық лигнинді анықтаудың түрлі әдістерін зерттеу

Бұл мақалада техникалық кендірдегі қалдық лигнинді анықтау үшін әртүрлі әдістерді зерттеу және салыстыру жүргізіледі. Лигнин-өсімдік құрылымына қаттылық пен беріктік беретін өсімдік жасушаларының қабырғаларының негізгі компоненттерінің бірі болып табылатын күрделі полимер. Өнеркәсіпте қағаз, мата және басқа да бұйымдар жасау үшін қолданылатын техникалық кендір үшін қалдық лигниннің құрамын бақылау маңызды, өйткені оның артық болуы соңғы өнімнің сапасына және өңдеу процестеріне әсер етуі мүмкін. Жұмыс барысында лигнинді анықтаудың қолданыстағы әдістеріне, соның ішінде химиялық тәсілдерге шолу жасайды. Олардың тиімділігі, дәлдігі және техникалық кендір контекстінде қолданылуы салыстырылады. Қалдық лигнинды анықтауда уақыт, ванна модулі және температура сияқты әртүрлі факторлардың әсері бағаланады және регрессия теңдеуі анықталды. Зерттеуде бастапқы лигнинді жою үшін қышқылмен және сілтіні пайдалану, одан кейін қалдық лигнинді анықтаудың бірнеше әдістерін, оның ішінде 72 % күкірт қышқылы мен 2% тұз қышқылы арасында эксперименттік салыстыру жүргізіледі. Алынған мәліметтер кесте күйінде беріліп, талданып, толық және бір факторлы регрессия бойынша графиктер жасалынады. Бұл жұмыстың негізгі мақсаты сапаны бақылау және өндірістік процестерді оңтайландыру үшін өнеркәсіпте қолдануға болатын техникалық кендірдегі қалдық лигнинді анықтаудың ең дәл, сенімді және тиімді әдісін анықтау. Зерттеу нәтижелері кендір өңдейтін кәсіпорындар үшін, сондай-ақ техникалық өсімдіктердің қасиеттерін зерттейтін ғылы-ми зертханалар үшін пайдалы болуы мүмкін.

1. Сейітмұрат А.Ж., Отыншиев М.Б., Джуринская И.М. Этапы первичной переработки стеблей конопли в волокно /Устойчивое развитие производства новых волокон и текстильных изделий 2019: Сб. докл.I Междун.научн.-практ.конф. – Алматы, 2019. -С. 52-54

2. Далабаев А.Б., Сакенова Б.А., Шаймерденов Ж.Н. Технологические свойства волокна масличного льна /Устойчивое развитие производства новых волокон и текстильных изделий 2019: Сб. докл.I Междун.научн.-практ.конф. – Алматы, 2019. -С. 67-69

3. Evon P., Barthod-Malat B., Gregoire M. et al. Production of fiberboards from shives collected after continuous fiber mechanical extraction from oleaginous flax // Journal of Natural Fibers. 201Vol. 16, Issue 3. – pp. 453-469;

4. Assanova Albina, Murat Otynshiyev, Hans-Jörg Gusovius, Yelzhas Otynshiyev, Saule Rakhimova. Evaluation of Linseed Straw as a Fiber Resource from Kazakh Agriculture // Journal of Natural Fibers. – 2024. - Vol. 21, Issue 1.

5. Cierpucha W., Kozłowski R., Mańkowski J., Waśko J., Mańkowski T. Applicability of Flax and Hemp as Raw Materials for Production of Cotton-like Fibres and Blended Yarns in Poland. // FIBRES & TEXTILES in Eastern Europe. 2004, Vol. 12, No. 3 (47). - pp. 13-18.

6. Ming Liu, Anne S. Meyer, Dinesh Fernando, Diogo Alexandre Santos Silva, Anders Thygesen 9. Influence of chemical modification on hemp–starch concrete. Construction and Building Materials, Volume 81, 15 April 2015, PP 208-215

7. Vahid Sadrmanesh & Ying Chen Bast fibres: structure, processing, properties and applications // International Materials Reviews. – 2019., Vol. 64, Issue 7. pp. 381-406

8. Gnaba I., Omrani F., Peng W. et al. Mechanical behavior of flax/polypropylene commingled nonwoven at dry scale: Influence of process parameters // Textile Research Journal. – 2018. - Vol.89, Issue 5. pp. 791-800

9. Айтжан А.М., Логинова Л.В., Джуринская И.М. Сравнительный анализ эксплуатационных свойств текстильных материалов из лубяных волокон /Устойчивое развитие производства новых волокон и текстильных изделий 2019: Сб. докл.I Междун.научн.-практ-конф. – Алматы, 2019. С. 6163

10. Pappu A., Pickering K., Thakur V.K. Manufacturing and characterization of sustainable hybrid composites using sisal and hemp fibers as reinforcement of poly(lactic acid) via injection moulding // Industrial Crops & Products. – 2019. – Issue 137. – pp. 260-269

11. Sheychenko V., Marynchenko I., Dudnikov I., Korchak M. Development of technology for the hemp stalks preparation // Independent Journal of Management & Production. – 2019. – Vol.10, Issue 7. – pp.687-701.

12. Gregory D. Smith.Flax and Hemp fiberreinforced particleboard. Industrial Crops and Products, Volume 77, 23 December 2015, P.P 940-948

13. Е.П. Лаврентьева, О.К. Санина, Р.О. Белоусов, Глубокая переработка лубяных волокон – путь к возрождению национальных традиций России, № 3 (399) Технология Текстильной Промышленности 2020 (07.01.2024)

14. В.А. Серков, Р.О. Белоусов, М.Р. Александрова, О.К. Давыдова, Новый сорт конопли посевной роман для целлюлозно-бумажной промышленности, Международный сельскохозяйственный журнал, 2021, том 64.- № 3 (381).- С. 86-89. (27.01.2024)

15. Пашин Е.Л. Взаимосвязь свойств конопли с особенностями строения её стеблей / Е.Л. Пашин, С.В. Жукова // Известие вузов. Технология текстильной промышленности. – 2012. – №2 – С. 25 – 28.