Preview

Радиациялық сәулелену және қаптаманы тығыздау әдісінің (вакууммен немесе вакуумсыз) бірлесе қолданудың құс етіне әсері

https://doi.org/10.48184/2304-568X-2025-1-76-84

Толық мәтін:

Аңдатпа

Құс етінің қауіпсіздігін арттыру және сақтау мерзімін ұзарту үшін гамма-сәулелену және тығыздау әдістері, соның ішінде вакуумдық тығыздау көп зерттеле бастады. Осы зерттеуде 2 кГр, 4 кГр, 6 кГр және 8 кГр дозада гамма-сәулеленуді пайдалана отырып, құс ет өңдеуді зерттеуге талдау және оның вакуумдық қаптамадағы және онсыз физикалық және микробиологиялық сипаттамаларға әсері ұсынылды, 1, 7 және 14 тәулікте талдау жүргізілді. Радиацияның төмен дозалары (2 кГр және 4 кГр) физикалық қасиеттерге әсер етпеді, ал дозаны 6 кГр және 8 кГр дейін арттырған кезде, әсіресе вакуумсыз қаптамада айтарлықтай өзгерістер болды. Вакуумдық қаптама гамма-сәулеленумен бірге физикалық сипаттамаларын тиімдірек сақтайды, 4 кГр дозасы ет сапасын сақтаудың оңтайлы тепе-теңдігін қамтамасыз етеді. Талдау көрсеткендей, 4 кг дозада гамма-сәулелену вакуумдық қаптаманы қолданған кезде құс етінің физикалық және микробиологиялық қасиеттерін 14 тәулік бойы тиімді сақтайды. Вакуумды тығыздау, керісінше, оттегінің әсерін азайту арқылы өнімнің балғындығын сақтауға көмектеседі, осылайша тотығу процестерін және микробтардың өсуін кешіктіреді. Гамма-сәулеленуді вакууммен де, вакуумсыз да тығыздау әдістерімен біріктірудің синергиялық әсерлері олардың құс етінің сапасы мен сақтау мерзіміне әсерін түсіну үшін бағаланады.

Авторлар туралы

С. Нұрдәулет
«Алматы технологиялық университеті» АҚ
Қазақстан

Сұңқар Нұрдәулет, "Тамақ өнімдерінің қауіпсіздігі және сапасы" кафедрасы,  "Тағам қауіпсіздігі" мамандығының 3 курс докторанты,

050012, Алматы қ., Төле би көш., 100



Р. У. Уажанова
«Алматы технологиялық университеті» АҚ
Қазақстан

050012, Алматы қ., Төле би көш., 100



Е. С. Ержигитов
«Алматы технологиялық университеті» АҚ
Қазақстан

050012, Алматы қ., Төле би көш., 100



Ш. Н. Сексенбай
«Алматы технологиялық университеті» АҚ
Қазақстан

050012, Алматы қ., Төле би көш., 100



Әдебиет тізімі

1. Гущин, В.В. Проблемы безопасности птицепродуктов и пути ее решения / В.В. Гущин, Г.Е. Русанова, Н.И. Риза-Заде // Птица и птице-продукты. – 2013. – № 2. – С. 44–49

2. IAEA- International Atomic Energy Agency. Dosimetry for food irradiation. Vienna; 2002. 161p.

3. Ахметова, Г.И., Полуэктова, В.В. Влияние гамма-облучения и вакуумной упаковки на безопасность и качество мяса птицы. //Пищевая промышленность, - 2015, - № 4. - C. 28-31.

4. Вазиров, Р. A. Радиационная поверхностная дезинфекция пищевой продукции наносекундым электронным пучком /Р. A. Вазиров, С. Ю. Соковнин, М.Е. Балезин /Международная молодежная конференция "Современные проблемы радиобиологии, радиоэкологии и агроэкологии". – Россия, - 2019. – C. 257-259.

5. Fallah, A.A., Tajik, H., and Farshid, A.A. Chemical quality, sensory attributes and ultra structural changes of gamma irradiated camel meat. Journal of Muscle Foods, - 2010, - 21, - pp. 597-613.

6. Chouliara. E.; Badeka. A.; Savvaidis. L.; Kontominas. M. G., Combined effect of irradiation and modified atmosphere packaging on shelf-life extension of chicken breast meat: microbiological, chemical and sensory changes. Journal European Food Research and Technology, - 2008, - 226 (4), - pp. 877-888.

7. Sweetie. R., Kanatt, Chawla. S.P., and Sharma. A., Effect of radiation processing on meat tenderization. Radiation Physics and Chemistry, -2015, - 111: - pp. 1–8.

8. Тютебаева К.Е., Уажанова Р.У. Изучение влияния УФ-излучения на показатели качества мяса цыплят-бройлеров. //Алматы технологиялық университетінің хабаршысы. - 2022. - №1., - C. 81-86.

9. Kissel C, Soares AL, Rossa A, Shimokomaki M. Functional properties of PSE (Pale, Soft, Exudative) broiler meat in the production of mortadella. Brazilian Archives Biology Technology, - 2009, - 52, - pp. 213-217.

10. Al-Bachir. M., and Zeinou. R., Effect of gamma irradiation on the microbial load, chemical and sensory properties of goat meat. Acta Alimentaria, - 2014, - 43(2), - pp. 264-272.

11. Волков, А.В., & Петрова, Е.П. Оценка влияния гамма-облучения и упаковки с вакуумом на безопасность и качество мяса птицы. //Вестник Российской сельскохозяйственной науки, - 2018, - 4(45), - C. 95-100.

12. Сулимова, В. В., & Петров, И.Н. Влияние гамма-облучения и методов упаковки на микробиологическую безопасность и срок хранения мяса птицы. //Мясные технологии, - 2016, - 3(2), - C. 43-48.

13. Kim, J. H., & Song, H. P. Combined effects of gamma irradiation and vacuum packaging on the microbiological and sensory qualities of chicken breast meat during refrigerated storage. Radiation Physics and Chemistry, - 2011. - 80(1), - pp. 61-64.

14. Kim, H.W., Hwang, K. E., Song, D.H., Kim, Y.J., Lim, Y.B., Jeong, T.J., & Kim, C.J. Effects of gamma irradiation and packaging conditions on lipid oxidation and color changes in cooked turkey breast. Radiation Physics and Chemistry, - 2014, - 104, - pp. 291- 296.

15. Rajabzadeh, M., Tabatabai Yazdi, F., Hosseini, S. M. H., Kamali, A., & Aminlari, M. (The effect of gamma irradiation and packaging methods on microbiological, chemical and sensory characteristics of broiler chicken meat during refrigerated storage. Radiation Physics and Chemistry, - 2016. - 126, - pp. 61-66.


Рецензия

Дәйектеу үшін:


Нұрдәулет С., Уажанова Р.У., Ержигитов Е.С., Сексенбай Ш.Н. Радиациялық сәулелену және қаптаманы тығыздау әдісінің (вакууммен немесе вакуумсыз) бірлесе қолданудың құс етіне әсері. Алматы технологиялық университетінің хабаршысы. 2025;147(1):76-84. https://doi.org/10.48184/2304-568X-2025-1-76-84

For citation:


Nurdaulet S., Uazhanova R.U., Erzhigitov E.S., Seksenbay Sh.N. Effects of gamma radiation and sealing (with or without vacuum) on poultry meat. The Journal of Almaty Technological University. 2025;147(1):76-84. (In Kazakh) https://doi.org/10.48184/2304-568X-2025-1-76-84

Қараулар: 190


ISSN 2304-568X (Print)
ISSN 2710-0839 (Online)