СУЫҚТАЙ СЫҒЫМДАУ ӘДІСІМЕН АЛЫНҒАН МАҚСАРЫ МАЙЫНЫҢ ҚҰРАМЫН ЗЕРТТЕУ

Мақалада суықтай сығымдау әдісімен алынған мақсары майының майқышқылды құрамын зерттеу нәтижелері келтірілді. Мақсары майында 18 және 16 топтағы май қышқылдары басым болатыны анықталды, ал қалған май қышқылдарының мөлшері жиынтығында 1,2%-ды құрайды. Зерттелген үлгіде омега-6 май қышқылдарының басымдылығы байқалады (линол және γ-линолен май қышқылдарының 80% шоғырлануы). Сонымен қатар мақсары майының физика-химиялық сипаттамалары анықталды: қышқылдық саны ҚС = 1, 07 мг КОН/г, перекистік саны ПС = 8, 09 ммоль/кгO₂, анизидиндік саны AС = 3,25. Мақсары майының ылғалдылығы 0,03 %.Сапалық сипаттамалар үшін алынған мәндер майдың бұл түрін тікелей тамаққа, сондай-ақ майонез, тұздық, спред секілді май өнімдерін өндіруде; био отын ретінде; құрама жемдердің рецептурасын жобалауда және оңтайландыруда пайдаланудың келешегі жайында куәландырады.

холодное прессование, сафлор, качество, сафлоровое масло, жирно-кислотный состав, сафлоровый жмых, комплексное использование

1. Кодекс Алиментариус. Жиры, масла и производные продукты / Пер. с англ. - М.: Издательство «Весь Мир», 2007. - 68 с.

2. Антипов С.Т., Шахов С.В., Мартеха А.Н., Берестовой А.А. Разработка способа получения растительного масла из семян сафлора методом прессования в поле ультразвука / Вестник ВГУИТ. - 2015. - № 4(66). - С. 7-10.

3. Уханов А.П., Уханов Д.А., Адгамов И.Ф. Биотопливо для автотракторных дизелей из сафлорового масла // Нива Поволжья. - 2016. - C. 120-126.

4. Зубков В. В., Милёхин А. В., Куркин В. А., Харисова А. В., Платонов И. А., Павлова Л.В. Перспективы использования масла семян сафлора красильного в пищевой и фармацевтической промышленности // Известия Самарского научного центра Российской академии наук. - 2014. - C. 1135-1139.

5. Nkongho R.N., Ncnanji Y., O. Tataw, Levang P. Less oil but more money! Artisanal palm oil milling in Cameroon // African Journal of Agricultural Research. - 2014. - PP. 1586-1596.

6. Rodrigues J. et al. Modeling and optimization of laboratory-scale conditioning of Jatropha curcas L. seeds for oil expression // Industrial Crops and Products. - 2016. - Т. 83. - PP. 614-619.

7. Moses D. R. Performance evaluation of continuous screw press for extraction soybean oil // American journal of science and technology. - 2014. -Т. 1. - №. 5. - С. 238-242.

8. Зубков В.В,. Милёхин А.В, В. Куркин.А, Харисова А.В. Платонов И.А.,. Павлова Л.В Перспективы использования масла семян сафлора красильного впищевой и фармацевтической промышленности // Известия Самарского научного центра Российской академии наук. - 2014.-т. 16. - №5 (3). -С. 1135-1139.

9. Paramesha M, Ramesh C.K, Krishna V, Ravi Kumar Y.S, Parvathi K.M. Hepatoprotective and in vitro antioxidant effect of Carthamus tinctorius L, var Annigeri-2, an oil-yielding crop, against CCl4 -induced liver injury in rats. // Pharmacogn Mag. - 2011. - №7(28). - PP. 289-297.

10. Seed-specific RNAi in safflower generates a superhigholeic oil with extended oxidative stability/ Craig C. Wood, Shoko Okada, Matthew C. Taylor, Amratha Menon, Anu Mathew, Darren Cullerne, Stuart J. Stephen , Robert S. Allen, Xue-Rong Zhou, Qing Liu, John G. Oakeshott, Surinder P. Singh and Allan G. Green// Plant Biotechnology Journal (2018). - PP. 1-9.

11. Устенова Г.О., Тургумбаева А.А.,. Кантуреева А Применение и свойства сафлора красильного / // Вестник КазНМУ. - № 1. - 2016. - С. 535-537.