Шашырату әдісімен капсулалар алуға арналған қондырғы
https://doi.org/10.48184/2304-568X-2025-2-89-98
Аңдатпа
Капсулалауға арналған қондырғыда тісті сорғы, шашыратуға арналған ортадан тепкіш форсунка қолданылды. Капсулалау материалына 0,8%, 1% натрий альгинаты алынды. Тәжірибе жүргізу кезінде 1% натрий альгинат концентрациясында алынған капсулалар, дөңгелек пішінді және біркелкі, жұмсақ, бірақ физикалық әсер ету кезінде тұрақты және орташа диаметрі 1,2×10-3м болды. Бір килограмм mk капсулаларын алу үшін, капсулалармен толтырылған көлемнен Vz=1,404·10-3 м3 алу керек. Бұл сағатына берілген өнімділікке сәйкес келеді. Турбулентті қозғалыс сұйықтық бөлшектерінің үздіксіз араласуымен сипатталады. Негізінен ағын бойымен бойлық бағытта қозғалатын бөлшектердің көлденең қозғалыстары бар, олардың қозғалыс траекториялары өте күрделі. Ортадан тепкіш форсункалар заманауи бүріккіш құрылғыларда кеңінен қолданылады, бұл олардың дизайнының қарапайымдылығымен, сенімділігімен және бүрку тиімділігімен түсіндіріледі. Ортадан тепкіш форсунканың басқа типтегі бүріккіштерден басты айырмашылығы - ол арқылы өтетін сұйықтық бұралып, яғни форсунка осіне қатысты қозғалыс мөлшерінің моментін алады. Қысымды сұйықтық кіріс арнасы арқылы бұралу камерасына айдалады, онда ол қарқынды айналады. Операторлық схемасының негізінде қондырғының технологиялық схемасы құрылды. 𝑭𝒊 = 𝟎, 𝟑𝟒𝟑 бұл кестеге қарағанда едәуір аз Fтаб =1,02 еркіндік дәрежелерінің саны үшін f1 = 3, f2 = 4 және маңыздылық деңгейі α = 0,1 MathCad математикалық процессорында есептеулер нәтижесінде алынған Фишер критерийінің есептік мәндері алынды.
Тірек сөздер
Авторлар туралы
М. М. ТашыбаеваҚазақстан
071412, Ceмeй қ., Глинки көш., 20А
А. К. Какимов
Қазақстан
071412, Ceмeй қ., Глинки көш., 20А
А. Б. Бакиева
Қазақстан
071412, Ceмeй қ., Глинки көш., 20А
Г. А. Жумадилова
Қазақстан
071412, Ceмeй қ., Глинки көш., 20А
А. М. Муратбаев
Қазақстан
071412, Ceмeй қ., Глинки көш., 20А
Әдебиет тізімі
1. Ташыбаева М.М. Тамақ өнімдерін капсулалауға арналған қондырғыны жетілдіру. - Семей: «Семей қаласының Шәкәрім атындағы университеті» КеАҚ, 2024. – 114 б.
2. Муратбаев А.М. Капсулаланған биологиялық белсенді қоспаларды қолданып өндірілген тамақ өнімдерінің қауіпсіздігін қамтамасыз етудің тәжірибелік аспектілері. – Семей: Семей қаласының Шәкәрім атындағы университеті, 2021. – 169 б.
3. Tashybayevа М., Kakimov A., Ibragimov N., Zhumadilova G., Muratbayev A., Jumazhanova M., Idyryshev B., Kapshakbayeva Z., Bepeyeva A. Optimization of encapsulation parameters for sodium alginate capsules: A study on the effect of temperature and gear pump rotation speed on capsule production and quality // Food Process Engineering. – 2024. - №47(7). – 14687 р. https://doi.org/10.1111/jfpe.14687.
4. ҚР пайдалы модельге патенті № 9093. Ташыбаева М.М., Какимов А.К., Майоров А.А., Ибрагимов Н.К., Джумажанова М.М., Жумадилова Г.А., Муратбаев А.М., Бакиева А.Б., Дукенбаев Д.К. Капсулаған өнімдерді өндіруге арналған қондырғы. 03.05.2024.
5. Estellé, P., Lanos, C., & Perrot, A. (2008). Processing the Couette viscometry data using a Bingham approximation in shear rate calculation. Journal of Non-Newtonian Fluid Mechanics, 154, 31–38. https://doi.org/10. 1016/j.jnnfm.2008.01.006
6. Zhang, T., Dong, B., Chen, X., Qiu, Z., Jiang, R., & Li, W. (2017). Spray characteristics of pressureswirl nozzles at different nozzle diameters. Applied Thermal Engineering, 121, 984–991. https://doi.org/10.1016/J.APPLTHERMALENG.2017.04.089
7. Goh, C., Heng, P., & Chan, L. (2012). Alginates as a useful natural polymer for microencapsulation and therapeutic applications. Carbohydrate Polymers, 88, 1–12. https://doi.org/10.1016/J.CARBPOL.2011.11.012
8. Жумадилова Г.А. Исследование процесса инкапсулирования пробиотиковс целью создания оборудования. - Семей: НАО «Университет имени Шакарима города Семей», 2020. – 131с.
9. Пажи Д.Г., Галустов В.С. Основы техники распыления жидкостей. – М.: Химия, 1984. – 256 с.
10. Определение поверхностного натяжения методом счета капель http://mirznanii.com/a/172267/opredeleniepoverkhnostnog. 16.01.2024.
11. Ташыбаева М.М., Какимов А.К., Майоров А.А., Жумадилова Г.А. Установка для капсулирования пробиотиков // Вестник КазУТБ. – Астана. – 2024. - №3. – С.399-410. https://doi.org/10.58805/kazutb.v.3.24-353
12. Слоэн Н. Дж. А. Упаковка шаров // В мире науки. -1984. - № 3. - С. 72-82.
13. Кафаров В.В. Методы кибернетики в химии и химической технологии. – М.: Химия, 1976. – 464 с.
14. Кафаров В.В., Петров В.Л., Мешалкин В.П. Принципы математического моделирования химико-технологических систем. - М.: "Химия", 1974.- 344 с.
15. Шипачев В.С. Высшая математика. – М.: Высшая школа, 1990.- 480 с.
16. Дитякин Ю.Ф., Клячко Л.А., Новиков Б.В., Ягодкин В.И. Распыливание жидкостей. - М.: «Машиностроение», 1977. - 208 с.
Рецензия
Дәйектеу үшін:
Ташыбаева М.М., Какимов А.К., Бакиева А.Б., Жумадилова Г.А., Муратбаев А.М. Шашырату әдісімен капсулалар алуға арналған қондырғы. Алматы технологиялық университетінің хабаршысы. 2025;148(2):89-98. https://doi.org/10.48184/2304-568X-2025-2-89-98
For citation:
Tashybayeva M.M., Kakimov А.K., Bakiyeva A.B., Zhumadilova G.A., Muratbayev A.M. An installation for producing capsules by spraying. The Journal of Almaty Technological University. 2025;148(2):89-98. (In Kazakh) https://doi.org/10.48184/2304-568X-2025-2-89-98