Пастила өнімдерінің имуностимулярлық қасиеттеріне шөптік қосымшалардың әсерін зерттеу

Бұл мақалада иммуностимуляциялаушы пастила технологиясын жетілдіру әдісі көрсетілген. Зерттеу нысаны жеміс пюресі негізіндегі ақуызды пастила болды, оның құрамына келесі өсімдік шикізаты енгізілді: шәйқурай, шырғанақ, мүкжидек, шалфей, элеутерококк және зімбір сиропы. Зерттеудің мақсаты байытатын шикізаттың өнімге, оның биологиялық құндылығына әсерін зерттеу болды. Зерттеу әдістемесі химиялық көрсеткіштерді, атап айтқанда, бақылау үлгісімен салыстырғанда витаминдердің, антиоксиданттардың және органикалық қышқылдардың құрамын зерттеу болды. Зертханалық талдау мүкжидек қосуды көрсетті (массасы бойынша 7,6%), бақылау үлгісімен салыстырғанда органикалық қышқылдардың, антиоксиданттардың және витаминдердің құрамын едәуір арттырады. Мүкжидек қосылған №2 үлгіде антиоксиданттардың (0,44±0,0010 мг/100г), шарап қышқылының (700±140мг/100г) және сірке қышқылының (7±1,4 мг/100г) жоғары мөлшері бар екені анықталды. №4 үлгі, шалфей қосылған -құрамында құмырсқа қышқылы (700±140 мг/100г), лимон қышқылы (60±12 мг/100г), сүт қышқылы (10,5±2,1 мг/100г) көп. Элеутерококк қосылған №5 үлгіде, жалпы алғанда, барлық органикалық қышқылдар-дың, әсіресе сүт қышқылдарының орташа көрсеткіштері бар (40,5±8,1 мг/100г). Зімбір сиропы қосылған №6 үлгі-алма қышқылының (100 мг/100г) көрсеткіштері бойынша көшбасшы, бұл бақылау үлгісінен 2,5 есе көп; және янтарь қышқылы (42±8,4 мг/100г). В2 және В5 дәрумендерінің құрамы бойынша мүкжидек, шәйқурай мен шырғанақ және элеутерококк қосылған үлгілер көш бастап тұр, В1 дәрумені шалфей қосылған үлгіде, В3 – шалфей қосылған үлгіде және мүкжидек, шәйқурай мен шырғанақ қосылған үлгіде табылды. С витаминінің жоғары мөлшері зімбір сиробы (17 мг/100г) қосылған үлгіде кездеседі, байытылған үлгілердегіорташа мөлшері 9,5 мг/ 100г құрайды, бұл бақылау үлгісімен салыстырғанда 3 есе көп. Зерттеудің құндылығы мынада: диетаға белсенді заттардың жоғары құрамы бар бұлғанған (көпіршікті) кондитерлік өнімдерді енгізу арқылы иммунитеттің төмендеу мәселесін шешеді және функ-ционалдық өнімдер секторындағы нарық ассортиментін кеңейтеді.

1. World health statistics 2022: monitoring health for the SDGs, sustainable development goals. Geneva: World Health Organization; 2022. Licence: CC BY-NC-SA 3.0 IGO. CIP data are available at http://apps.who.int/iris.

2. ГОСТ 6441-2014 Изделия кондитерские пастильные. Общие технические условия; введ. 2016-01-01. - М.: Стандартинформ, 2014. - 3 с.

3. Альпет А.В., Карабаева Н.В., Каширских Е.В., Рубанникова О.Ю., Изгарышев А. В. (2017). Пат. РФ № 2637219, МПК A23G 3/36, A23G 3/50. Способ производства пастилы с функциональными свойствами, №2016144234; заявл. 10.11.2016, опубл. 01.12.2017, Бюл. № 34. URL: https://patents.google.com/patent/RU2637219C1/ru?oq=2637219

4. Das, A., Pandita, D., Jain, G. K., Agarwal, P., Grewal, A. S., Khar, R. K., & Lather, V. (2021). Role of phytoconstituents in the management of COVID-19. Chemico-biological interactions, 341, 109449. https://doi.org/10.1016/j.cbi.2021.109449

5. Ninfali, P., Antonelli, A., Magnani, M., & Scarpa, E. S. (2020). Antiviral Properties of Flavonoids and Delivery Strategies. Nutrients, 12(9), 2534. https://doi.org/10.3390/nu12092534

6. Пронина Ю.Г., Набиева Ж.С., Базылханова Э.Ч., Белозерцева О.Д., Самадун А.И. (2021) Исследование витаминного состава лекарственных трав при разработке иммуностимулирующих кондитерских изделий. Вестник Алматинского технологического университета;(3):25-33. https://doi.org/10.48184/2304-568X-2021-3-25-33

7. Пронина Ю.Г., Набиева Ж.С., Белозерцева О.Д., Самадун А.И. Изучение влияния функциональных ингридиентов на витаминный состав иммуностимулирующих пастиломармеладных изделий. Вестник Алматинского технологического университета. 2022;(3):177-185. https://doi.org/10.48184/2304-568X-2022-3-177-185

8. Zhang, L., Li, B. B., Li, H. Z., Meng, X., Lin, X., Jiang, Y. Y., Ahn, J. S., & Cui, L. (2017). Four new neolignans isolated from Eleutherococcus senticosus and their protein tyrosine phosphatase 1B inhibitory activity (PTP1B). Fitoterapia, 121, 58–63. https://doi.org/10.1016/j.fitote.2017.06.025

9. Sarris, Jerome and Wardle, Jon (2019) “Human immunodeficiency virus.” In Clinical Naturopathy, 3rd ed, сhapter 39, 822-836. Australia: Elsevier.

10. Hafidul Ahkam, Ahmad, Feri Eko Hermanto, Adzral Alamsyah, Iva Himmatul Aliyyah, and Fatchiyah Fatchiyah. 2020. “Virtual Prediction of Antiviral Potential of Ginger (Zingiber Officinale) Bioactive Compounds Against Spike and MPro of SARSCoV2 Protein”. Berkala Penelitian Hayati 25 (2), 52- 57. https://doi.org/10.23869/50.

11. Uysal, Sengul et al. “Chemical characterization, cytotoxic, antioxidant, antimicrobial, and enzyme inhibitory effects of different extracts from one sage (Salvia ceratophylla L.) from Turkey: open a new window on industrial purposes.” RSC advances vol. 11,10 5295-5310. 28 Jan. 2021, DOI: 10.1039/d0ra10044g

12. Somerville, V. S., Braakhuis, A. J., & Hopkins, W. G. (2016). Effect of Flavonoids on Upper Respiratory Tract Infections and Immune Function: A Systematic Review and Meta-Analysis. Advances in nutrition (Bethesda, Md.), 7(3), 488–497. https://doi.org/10.3945/an.115.010538

13. Luise, D., Correa, F., Bosi, P., & Trevisi, P. (2020). A Review of the Effect of Formic Acid and Its Salts on the Gastrointestinal Microbiota and Performance of Pigs. Animals: an open access journal from MDPI, 10(5), 887. https://doi.org/10.3390/ani10050887

14. Ferrer-Gallego, Raúl, and Paula Silva. 2022. "The Wine Industry By-Products: Applications for Food Industry and Health Benefits" Antioxidants 11, no. 10: 2025. https://doi.org/10.3390/antiox11102025

15. Evans, M., Rumberger, J. A., Azumano, I., Napolitano, J. J., Citrolo, D., & Kamiya, T. (2014). Pantethine, a derivative of vitamin B5, favorably alters total, LDL and non-HDL cholesterol in low to moderate cardiovascular risk subjects eligible for statin therapy: a triple-blinded placebo and diet-controlled investigation. Vascular health and risk management, 10, 89– 100. https://doi.org/10.2147/VHRM.S57116